Handen zijn viezer dan voeten

Hielspoor, ingegroeide nagels, verkeerde schoenen. De podotherapeut helpt. Ook diabetespatiënten kunnen sinds een paar jaar terecht bij de podotherapeut voor preventieve voetzorg die vanuit de basisverzekering wordt vergoed. Maar een podotherapeut doet veel meer.

Dagje meelopen met een podotherapeut

Podotherapeut Lotte Haverkorn heeft een drukke dag voor de boeg. Het is nog maar half negen in de ochtend en ze heeft al een wondcontrole achter de rug. ‘Gelukkig was die goed genezen’, zegt ze.

Straks heeft ze een cliënt bij wie ze gaat controleren of de zolen nog goed zijn. En daarna komt er een hardloper die pijnklachten heeft. ‘Daar maak ik een hardloopanalyse bij.’ Verder gaat ze een ingegroeide teennagel behandelen, een voet tapen, nieuwe zooltjes aanpassen en op huisbezoek bij een diabetespatiënt. ‘Als iemand zo aan huis gebonden is dat de huisarts aan huis komt, doe ik dat ook.’ Voor haar werk pendelt ze verder heen en weer tussen huisartsenpraktijken in Barneveld, Voorthuizen en Wekerom. ‘En vanavond ga ik kennis maken met een pedicure in de buurt en heb ik overleg met collega’s.’

Opleiding podotherapeut

Haverkorn volgde in Enschede de vierjarige hbo-opleiding. ‘Er is ook nog een opleiding in Eindhoven en wie wil kan nog een post hbo specialisatie sport, of diabetes doen. Zij gaan vooral aan de slag in het ziekenhuis of bij een revalidatiecentrum.’ Haverkorn benadrukt dat een podotherapeut niet hetzelfde is als een podoloog. ‘Om podoloog te worden, volg je een korte cursus. Om Podotherapeut te worden moet je een wettelijk erkende opleiding hebben gevolgd die geaccrediteerd is door de NVAO, daarmee krijg je ook een beschermde beroepstitel. Het beroep podotherapeut valt onder de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG).’ Podotherapeut is dan ook een beschermde titel. De beroepsgroep is steeds vaker in gezondheidscentra te vinden. ‘Zo zijn de lijnen kort naar de huisarts, fysio- en ergotherapeut. We kunnen patiënten onderling naar elkaar door verwijzen of even overleggen.’

Voet is complex

Mensen met voetklachten weten vaak zelf de weg naar de podotherapeut te vinden, maar soms komen heup, bekken of knieklachten ook voort uit problemen door verkeerde schoenen, een verkeerde houding of voetafwijkingen. Voeten zijn complexe lichaamsdelen. Een voet bestaat uit 26 afzonderlijke botten, 33 gewrichten, 107 banden en 19 spieren. Om te zien hoe een patiënt die gebruikt, heeft Haverkorn twee voetplaten. Een gewone om te zien hoe iemand staat - door middel van spiegels is ook de onderkant van de voet te zien - en een drukmeetanalyse middels high tech drukmeetplaat. Die laat op de computer zien welke gedeelten van de voet bij het lopen belast worden en of dat voor beide voeten gelijk is. Bij huisbezoeken neemt Haverkorn de platen mee. Dat lukt niet met de loopband, maar die gebruikt ze vooral voor hardlopers.

Functieonderzoek en ganganalyse

Bij elke nieuwe patiënt doet ze een functieonderzoek en maakt ze een ganganalyse om afwijkingen in de manier van staan en lopen te ontdekken. ‘Ik geef schoenadviezen en doe aan valpreventie. Als ouderen, die niet meer zo stabiel zijn, ook nog schoenen of sloffen met weinig steun dragen, is de kans groter dat ze vallen, maar adviezen zijn vaak ook echt welkom.’

Ingegroeide teennagel

Voor ingegroeide nagels heeft ze een frasemachine. En voor ernstige gevallen maakt ze een beugeltje van ijzerdraad. ‘’Knip teennagels in tegenstelling tot vingernagels recht af’, luidt haar dringende advies. ‘Zo voorkom je ingegroeide nagels. Die zijn trouwens behoorlijk pijnlijk.’

Schoenadvies podotherapeut

Iedereen die langs komt, krijgt een schoenadvies. Die kunnen voor iedereen weer anders zijn. ‘Wie last heeft van een zenuwbeknelling tussen twee middenvoetsbeentjes kan het beste platte schoenen dragen, maar bij een peesontsteking aan de hiel kan een hakje best.’ Advies om voor dagelijks gebruik sowieso geen hakken hoger dan drie centimeter te kiezen.

Haverkorn maakt afspraken met schoenenwinkels in de buurt waarvan ze weet dat ze goede schoenen verkopen. Patiënten mogen daar een paar schoenen uitkiezen die zij dan beoordeeld op geschiktheid. ‘Als ze toch niet geschikt zijn, mogen ze die allemaal weer terugbrengen.’

Diabetes en podotherapie

Sinds 2010 wordt medisch noodzakelijke (preventieve) voetzorg bij diabetespatiënten vergoed vanuit de basisverzekering. Omdat er geen duidelijkheid was wanneer nu welke voetzorg en in welke frequentie gegeven, echt medisch noodzakelijk was en de deskundige op dit gebied de podotherapeut is, Is het zo dat een bezoek aan de podotherapeut om de voetzorg vergoed te kunnen krijgen (ook de voetbehandelingen die de pedicure in dit kader uitvoert) verplicht. ‘Het gaat dan om de risicogroep die last heeft van dichtgeslibde vaten en een verminderd gevoel in de voeten. Als ik het niet vertrouw kan ik ze snel doorverwijzen naar het diabetenspreekuur in het ziekenhuis.’

Handen viezer dan voeten

‘Het leukste van mijn beroep vind ik de omgang met mensen. Door naar ze te luisteren probeer ik een oplossing voor ze te zoeken. En daar is creativiteit voor nodig.’ Ze is niet vies van voeten. ‘Ik draag handschoenen. En bovendien zijn handen viezer dan voeten. Daarmee zitten we overal aan. Voeten zitten netjes in schoenen. Voor zweetlucht ben ik inmiddels resistent’, lacht ze.

drukmeetplaat